آب،آباداني

هرچند بسیاری از آلودگی های آب به بخش صنعت ارتباط دارد، نقش آب در بخش صنعت به هیچ رو انکارپذیر نیست. آب نقش مهمی در تدارک انرژی، انتقال کالری ها، حمل مواد اوّلیه، تهیه فرآورده های واسطه، پاکیزه سازی محصول ها و... ایفا می کند و حتی در برخی موارد به آب با کیفیت مناسب نیاز است. برای نمونه، می توان از آب پاک سازی شده و مرغوب برای تولیدات صنایع غذایی یا آب مقطر برای ساخت دستگاه های الکترونیک و همین طور کاربردهای پزشکی نام برد. یا در صنعت امروزی «برای تولید یک تن فولاد به طور متوسط به 200 متر مکعب و برای یک تن کاغذ به 50 تا 300 متر مکعب آب نیاز است».1 جالب است بدانیم در کشوری هم چون ایالات متحده امریکا «سفارش صنعتی هر نفر حدود 2300 متر مکعب است. در مقابل، در کشورهای جهان سوم برابر 20 تا 40 متر مکعب است».2 اهمیت این موضوع وقتی پیش تر می شود که کشورهای جهان سوم بخواهند در مسیر صنعتی شدن قرار بگیرند. که بی گمان آب بیش تری را به بخش صنعت اختصاص خواهند داد. برای نمونه، در کشور ایران «حدود 6/6 درصد از مصرف آب سالانه مربوط به بخش صنعت است که حدود 4 میلیارد مترمکعب می شود».3 هرچند این میزان آب در حال حاضر در بخش صنعت، آب زیادی نیست، با توجه به روند صنعتی شدن کشور در آینده باید آب بیش تری را به این بخش اختصاص دهیم و بهتر است در این زمینه تدابیری اندیشیده شود که هم از نظر کیفی و هم از نظر کمی در آینده دچار مشکل نشویم.

استفاده ی روزانه ی ما از آب برای شست و شو، پختن غذا و همچنین استفاده از آب در صنعت و کشاورزی نشان میدهد که آب یک ماده ی حیاتی برای زندگی ما است. تغییر در الگوی مصرف آب میتواند به حفظ و نگه داری آب و صرفه جویی در آن کمک کند. اگر هر کدام از افراد بتوانند برای صرفه جویی و نگه داری و حفظ این منبع طبیعی تلاش کنند تا آب پاک و خالص هدر نرود این ماده ی حیاتی میتواند برای نسل های آینده هم قابل استفاده باشد. همه ی ما روزانه از آب استفاده ی زیادی داریم اما کمتر به صرفه جویی در آن فکر کنیم حتی تغییر در الگوی آب و هوا و گرم شدن زمین هم به آب بستگی دارد .منابع تامین آب در جهان محدود است و برای تامین آن باید حتما الگوی مصرف صحیح آب جزء برنامه های روزمره ی ما باشد. تقریبا 97 درصد از آب روی کره ی زمین آب شور است که غیر قابل آشامیدن است. اما صرفه جویی در مصرف آب به حفظ و نگه داری محیط زیست هم کمک میکند. بنابراین ما باید به حفظ آب و همچنین به حفظ کیفیت آب کمک کنیم صرفه جویی در مصرف آب به معنای صرفه جویی در مصرف هزینه ها نیز هست. صرفه جویی در مصرف آب یعنی استفاده صحیح از این منبع مهم در زندگی و حفظ آن برای نسل های آینده با توجه به استفاده ی زیاد از آب در طول زندگی روزمره اهمیت آن برای حفظ و نگه داری آب سالم در آینده بسیار زیاد خواهد بود. اما ما با راهکارهای خیلی ساده میتوانیم برای صرفه جویی در مصرف آب بیشتر دقت کنیموحتی آن را به دیگران نیز منتقل کنیم

معروف است که ایران کشورِ کم آبی است، اما اگر با عقل و تدبیر و روحیه خستگی ناپذیر پیش برویم، می شود از همین آب موجود استفاده کرد، آب ها را که هرز می رود، مهار کنیم، آب ها را درست مصرف کنیم، در مصرف آب اسراف نکنیم و با کار علمی و مدبرانه به استفاده بهینه از این نعمت الهی استفاده کنیم.

 ”اصلاح الگوی مصرف”   امری اساسی در روند پیشرفت و عدالت است چرا که بیماری اسراف ، از لحاظ اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، آسیب ها و مشکلات گوناگونی بوجود آورده و آینده کشور را تهدید می کند.

خداوند، انسان ها را با نعمت های گوناگون خود می آزماید. یکی از این نعمت ها آب است.
وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَی الطَّریقَةِ َلأَسْقَیْناهُمْ ماءً غَدَقًا. لِنَفْتِنَهُمْ فیهِ (جن: 16 و 17)
اگر [مردم ]در راه راست پایداری ورزند؛ قطعا آب گوارایی به ایشان نوشانیم تا در این باره آنان را بیازماییم.
در این آیه، خداوند فراهم آوردن آب فراوان را زمینه ای برای آزمایش مردم قرار داده است تا روشن کند آیا پس از برخورداری از نعمت فراوان آب، سپاس خدا را به جای می آورند و یا با قدرناشناسی، بساط عیش و نوش را می گسترند و اعمال زشت و گناه آلود انجام می دهند و به تدریج زمینه را برای عذاب دردناک خود فراهم می آورند؟
بی گمان، کسانی که در راه ایمان پایداری ورزند، از سپاس گزاران خواهند بود و کسانی که در ایمان سست اراده باشند، زمینه را برای ناسپاسی فراهم خواهند آورد.    

در حال حاضر، مرسوم است که همه مردم از آب لوله کشی به هر اندازه که می توانند بهره می گیرند، ولی در آینده نخواهند توانست به هر مقدار که می خواهند مصرف کنند؛ زیرا ممکن است به دلیل محدودیت آب و پیش گیری از مصرف بی رویه آن، مسئولان آب در آینده به ناچار در شیوه توزیع آب تجدید نظر کنند و بکوشند شیوه های نوین توزیع آب را تجربه کنند. چنان که: «امروزه به سبب کمبود آب گوارا در لوله، از آب در بطری استفاده می شود و آن هم به بهای 000/300/1 ریال برای هر متر مکعب؛ یعنی هر بطری 5/1 لیتری بالغ بر 2000 ریال»1 و این در شرایطی است که هنوز مصرف این نوع آب در جامعه رواج پیدا نکرده و تقاضا برای آن زیاد نیست.

این روزها مسئله کمبود آب در سراسر جهان به بحرانی عمومی تبدیل شده است. به همین علت، اقدام برای صرفه‌جویی در مصرف آن نه تنها هزینه‌هایتان را کاهش خواهد داد، بلکه برای کشور و نسل‌های آینده نیز مفید خواهد بود. صرفه‌جویی در مصرف آب در خانه نیاز به هیچ هزینه اضافی ندارد. بااینکه وسایل و دستگاه‌های صرفه‌جویی آب مختلفی در بازار وجود دارد، اما حتی بدون کمک گرفتن از این وسایل هم می‌توانید د رمصرف آب صرفه‌جویی کنید. بعنوان مثال، ۷۵ درصد از آب استفاده‌شده‌ در خانه‌ها مربوط به حمام و ۲۵ درصد آن مربوط به دستشویی می‌شود. با نصب شیرهای کم‌فشار و تقویت‌کننده‌های شناور که هزینه چندانی ندارند می‌توانید به میزان قابل‌توجهی در مصرف آب ماهیانه خانه‌تان صرفه‌جویی کنید. وقتی همه اعضای خانواده از اهمیت بحران کمبود آب آگاه باشند،صرفه‌جویی در مصرف آن به مسئله‌ای طبیعی در خانه تبدیل خواهد شد. والدین حتماً برای آموزش فرزندانتان برای استفاده از روش‌های صرفه‌جویی‌کننده در مصرف آب زمان بگذارید. یادتان باشد مسئله کمبود آب را جدی بگیرید و صرفه‌جویی در مصرف آن را به یکی از عادت‌های خانواده درآورید.

صدای پـای آب
صدای پـــــــــــــــای آب آید به گوشم       کــــــه فریــــادی کشد اینک خـــموشم
صدایی از پـــــــــــــی درد است جانم         چنــــــــــان سوزاند اینک اســــتخوانم
صـــــــــدای شر شر آب است مظلوم         که بی رحـــمانه اینک گشته محـــکوم
صــــــــــــــــدایش یک پیام آرد برایم         کـه جانــــــــــان پــــــدر من کم بهایم
اگر قدر و بهایم را نــــــــــــــــــدانیـد          سرود مــــــــــــــــهربــــانی را نخوانید
به من ظلـــــم و ستم کردید بسیــــــار         طبیـــعت می شود یک بــــــــاره بیمــار
صـــــــــــدایم کن صدایم کن چه بسیار       طنیــــن زندگــــــی را بـکن یــاد
صدایم کن که من بس پر بـــــــــــهایم        یقین من هــــدیه از سوی خـــــــــــدایم
بدان این قصه را آنگه شوم شــــــــاد         که عــــالم را کنم من خوب آبــــــــــــاد
جهان خوان کرم گردید یـــــــــــــــاران              پر از لطف و نعم گردید یــــــــــــــاران
برای شکر الــــــــــــــــــــــــطاف الهی           نباید کرد مصرف با تبــــــــــــــــــــاهی
جهان گردد پر از آثــــــــــــــــار رحمت           خدا افزون کــــــــــــــــــــــند آثار برکـت

سراینده:سید علی سالاری

رسول خدا صلی الله علیه و آله در شرح آفرینش پدیده ها فرموده اند: خدا آب را آفرید تا آتش را خاموش نماید.1 از این حدیث چنین بر می آید که از فواید آب، یکی هم خاموش کردن آتش به هنگام آتش سوزی است. هرچند امروزه از انواع گازهای اطفای حریق و خاک، در سطح محدود برای مهار آتش بهره گرفته می شود، هیچ کدام ارزش آب را در سطح گسترده ندارند. بارها شاهد بوده ایم که در اثر یک سهل انگاری کوچک، حادثه بزرگی به وجود می آید و هست و نیست خانواده، مغازه، کارخانه، اداره یا سرمایه ملّی کشوری اسیر شعله های سرکش و فروزان آتش شده و هیچ امیدی برای نجات آن ها به نظر نمی رسد، ولی با از راه رسیدن مأموران آتش نشانی و با بهره گیری از قدرت آب موفق می شوند آن شعله های سرکش را رام و فروکش کنند و جان انسان ها و اموالشان را از طعمه حریق نجات دهند. یا بارها از طریق رسانه ها شنیده ایم که در نقاط مختلف دنیا آتش سوزی های بزرگی روی داده که تلاش و توان انسان برای فرو نشاندن آن ها کارآمد و کافی نبوده است و هفته ها این آتش سوزی ها ادامه داشته است تا این که با نزول آب باران از آسمان، شعله ها به آرامی فروکش می کنند و مهار می شوند.

خواص درمانی از آثار ارزشمند آب است که قرآن در سرگذشت ایوب نبی علیه السلام از آن یاد کرده است. وقتی حضرت ایوب علیه السلام از شیطان و رنج و بیماری خود به پروردگار شکایت می برد و خداوند به او می فرماید با پای خود بر زمین بکوبد تا چشمه ساری شفابخش ظاهر شود. ارْکُضْ بِرِجْلِکَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَ شَرابٌ (ص: 42) [به او گفتیم:] با پای خود [به زمین ]بکوب، اینک این چشمه ساری سرد و آشامیدنی است.1 حضرت ایوب علیه السلام در آن چشمه آب خود را شست وشو می دهد و از آن می نوشد و بدین وسیله بیماری از جسم و جان حضرت ایوب علیه السلامرخت بر می بندد. هر چند در این آیه، جوشش آب برای حضرت ایوب علیه السلام به صورت خارق العاده گزارش شده است، نمی توان تأثیر آب یا انواع خاص آن را بر درمان بیماری ها انکار کرد. در اهمیت نقش درمانی آب، همین بس که رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: آب، معده و کبد را پاکیزه می کند، بوی دهان را برطرف و آن را خوش بو می سازد و باعث قوّت حدقه های چشم شده و به آن جلا می بخشد. گناهان را شسته [با انجام غسل و مانند آن] و هیجان عروق را آرامش می دهد و صفرای غالب را آرام می کند و بلغم را برطرف ساخته و حرارت معده را خاموش می کند و سردرد را از میان می برد.2 جالب این که، آب نه تنها داروی شفابخش بسیاری از بیماری های جسمی است، بلکه شفابخش بیماری های روحی مانند خشم نیز هست. ابن ابی طیفور پزشک، از امام علی علیه السلام نقل می کند که بر آن حضرت وارد شد و او را از آب خوردن منع کرد. امام در پاسخ فرمودند: آب نوشیدن اشکالی ندارد، آب غذا را در معده به گردش در می آورد، خشم را آرام، خرد را افزون و تلخی صفرا را برطرف می سازد.3 جالب اینکه امروزه آب درمانی؛ یعنی درمان بیماری ها به وسیله آب، یکی از روش های پیشرفته درمانی به شمار می آید که نسبت به روش های دیگر درمان، مانند درمان با داروهای شیمیایی دارای عوارض کم تری است. جالب تر این که، آب هایی که بر اثر شکسته شدن گسل ها و یا لغزش زمین در کنار کوه های آتشفشانی از اعماق زمین به بیرون می جهند و همین طور آب برخی از دریاچه ها به سبب داشتن املاح معدنی و اجزای رادیو اکتیو، جنبه درمانی دارند و هر ساله گروه های مختلفی از مردم را برای درمان دردهایشان به سوی خود جذب می کنند.