تجارت آب مجازی؛
راهکاری برای حفظ منابع آب در کشورهای کم آب
از سال 2002 میلادی تاکنون برنامه‌ریزان حوزه آب در کشورهای گوناگون ، آب مجازی و تجارت آن را ضروری دانسته و آن را جزء ارکان تصمیم‌گیری‌های خود قرار داده‌اند. با توجه به اینکه صادرات آب به کشورهای خشک و کم‌آب به دلیل مشکلات مالی ناشی از حجم و وزن بسیار زیاد این کالا مشکلات و معضلات فراوانی به همراه دارد، به این دلیل منطقی‌تر و مقرون به صرفه‌تر آن است که این کشورها، آب مورد نیاز خود را به صورت آب مجازی وارد نمایند. از اینرو با واردات مواد غذائی ، بخشی از آبی را که برای تولید داخلی محصولات نیاز است را برای استفاده در سایر مصارف حیاتی تر حفظ می کنند.در حال حاضر از 5 هزار میلیارد متر مکعب آبی که در بخش کشاورزی صرف تولید محصول می‌شود. و 1 هزار میلیارد مترمکعب آن (معادل20درصد) بین کشورهای مختلف جابجا می‌شود (صادرات و واردات) که همان تجارت آب مجازی محسوب می‌گردد.
بر طبق محاسبات صورت گرفته در سال 2005، مبادلات جهانی آب مجازی به صورت محصولات کشاورزی در فاصله زمانی (1997-2001) سالانه به طور میانگین 352 میلیارد مترمکعب در مصارف جهانی، آب صرفه جویی در پی داشته است.
کشورهای وارد کننده و صادر کننده آب مجازی
کشور مصر، در سال 1995 با واردات 5/7 میلیون تن انواع غلات، حدود 9/9 کیلو متر مکعب آب مورد نیاز برای تولید این مقدار غلات، در داخل کشور را ذخیره نموده است. همچنین کشور ژاپن، در همان سال با واردات 27 میلیون تن غلات ، بیش از 37 کیلومتر مکعب از منابع آب داخلی خود را حفظ کرده است.
کشورهای آمریکا، کانادا، استرالیا، آرژانتین و تایلند از بزرگترین صادرکنندگان و کشورهای ژاپن، سریلانکا و ایتالیا از عمده‌ترین واردکنندگان آب مجازی بشمار می‌آیند.
تجارت آب مجازی در ایران
در ایران نیز به دلیل توزیع نامناسب بارندگی، نقش قابل ملاحظه بخش کشاورزی در اقتصاد کشور، بهره‌وری پایین در مصرف آب و ضایعات بالای محصولات کشاورزی از مرحله تولید تا مصرف، استفاده کارآمد از مفهوم آب مجازی می‌‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در بهبود وضعیت موجود داشته باشد. در حال حاضر در کشور ما، به طور متوسط سالانه بیش از 6 میلیارد مترمکعب آب مجازی وارد، و حدود یک میلیارد متر مکعب آب مجازی صادر می‌نماید.
برچسب‌ها:
[ جمعه هجدهم 10 1394 ] [ 0:13 ] [ رسول گلی زاده ]
[ (0) نظر]